عشق و ازدواج

يكي از مهم‌ترين مولفه‌هاي زندگي مشترك، ارتباط جنسي سالم و رضايت‌بخش در زندگي زناشويي است. با توجه به اهميت خانواده در جامعه ايراني و نقش سلامت جنسي زوجين در تداوم و عملكرد مثبت خانواده و پيشگيري از ايجاد مشكلات زناشويي، توجه به ارتقاي سلامت جنسي در سطوح مختلف فردي و اجتماعي حائزاهميت است.اهميت پرداختن به موضوع‌هايي مانند آموزش سلامت جنسي به زوج‌هاي در آستانه ازدواج، آموزش پيشگيري از بيماري‌هاي مقاربتي و ايدز، پيشگيري، مشاوره و درمان اختلالات جنسي و ناهنجاري در رفتارهاي جنسي و جلوگيري از رفتارهاي پرخطر جنسي و جلوگيري از آزار و خشونت‌هاي جنسي، امروزه بيش از پيش نمايان است. بايد توجه كرد سلامت جنسي فقط منحصر به دوران باروري افراد نمي‌شود، بلكه از دوران جنيني و بدو تولد تا زمان مرگ در زنان و مردان اهميت دارد، بنابراين در همه مراحل زندگي بايد به جنبه‌هاي مختلف سلامت جنسي افراد و پيشگيري و درمان رفتارهايي كه بر آن آثار نامطلوب دارد، پرداخته شود.


بر همين اساس، اختلالات جنسي نيز به نبود توانايي جنسي يا بيماري‌هاي خاص اطلاق مي‌شود كه حتي شامل بيماري‌هاي مسري خطرناك ازجمله ايدز و هپاتيت نيز مي‌شود. در سلامت جنسي، فرد علاوه بر خود در قبال ديگري نيز مسئول است. آنچه در بحث سلامت جنسي بيش از هر چيزي از اهميت بسيار برخوردار است، توجه به مساله آموزش است. ارائه آموزش‌هاي صحيح در مورد سلامت جنسي در جامعه مي‌تواند ثمرات ارزشمندي از جمله احترام به خود و ديگران، رشد جنسي سالم، كسب هويت جنسيتي سالم، روابط مناسب بين‌فردي، تصوير مثبت از خود، روابط سالم زناشويي و ايجاد بهداشت رواني را به دنبال داشته باشد و از بروز مشكلاتي همچون انحرافات جنسي، سوءاستفاده‌هاي جنسي، مشكلات زناشويي و رفتارهاي پرخطر جلوگيري كرد.


سردمزاجي ​آقايانبيماري‌‌هايي مانند افسردگي، اضطراب، ديابت و بيماري‌‌هاي قلبي ـ عروقي، جراحي‌‌هاي لگني، سرطان‌‌ها، مشكلات غده تيروئيد، برخي از بيماري‌هاي عصبي و… از ​ بيماري‌‌هايي است كه باعث سردمزاجي مي‌شود.خبر خوب اين است كه بي‌ميلي جنسي خصيصه‌اي نيست كه با انسان زاييده شود و تا دم مرگ باقي بماند. فردي كه احساسات جنسي ندارد ممكن است فقط به اين علت باشد كه تاكنون با نوع تحريكي كه در او واكنش به وجود مي‌آورد، مواجه نشده است. علل بي‌ميلي جنسي در مردان هرچه كه باشد نيازمند بررسي و درمان بموقع است. بي‌ميلي‌هاي جنسي در مردان را بخوبي مي‌توان با شناسايي و رفع علل زمينه‌ساز آن درمان كرد. نكته مهم در درمان بي‌ميلي جنسي مردان اين است كه مبتلايان به بي‌ميلي جنسي نبايد خودسرانه به دارودرماني اقدام كنند، زيرا علاوه بر عوارضي كه اين‌گونه داروها در صورت مصرفي بي‌رويه دارند، گاه به علت بي‌توجهي به منشأ بي‌ميلي جنسي بي‌اثر خواهند بود يا به‌صورت مقطعي اثر مي‌كنند. نكته مهم ديگر اين‌كه فرد مبتلا به بي‌ميلي جنسي نبايد به اين اختلال​ بي‌توجه باشد، زيرا ترك يا كاهش روابط زناشويي به علت اين اختلال، شدت بي‌ميلي جنسي را افزايش مي‌دهد و فرد را در آينده به بحران‌هاي جدي زندگي زناشويي دچار مي‌كند.
از راه‌هاي درمان سردمزاجي جنسي آقايان مي‌توان به بهبود سبك زندگي مثل ورزش كردن، مصرف نكردن سيگار و موادمخدر، رژيم غذايي مناسب، توجه به معنويت، همچنين انجام مشاوره با روانپزشك جهت شناسايي علل احتمالي اختلال و تعديل يا از بين بردن عوامل موثر مثلا تنظيم داروهاي مصرفي به كمترين ميزان موثر يا درمان‌هاي دارويي با داروهاي ضدافسردگي اشاره كرد.


سرد مزاجي​ خانم‌هاسرد مزاجي خانم‌ها را مي‌توان از زاويه‌هاي مختلف مورد بررسي قرار داد؛ از جمله زواياي فيزيكي، فيزيولوژيكي و رواني.بسياري از خانم‌‌ها از نداشتن تمايلات جنسي رنج مي‌‌برند. اين مشكل در هر نژاد و كشوري شايع است. چون سرد مزاجي جنسي در خانم‌‌ها معمولا به مجموعه‌اي از روش‌‌ها و شيوه‌‌هاي غلط در زندگي روزمره نيز مي‌تواند مربوط شود؛ به همين دليل براي درمان اين عارضه در خانم‌‌ها بايد به صورت همه‌‌جانبه تمام موارد از جمله مسائل هورموني، بيماري‌هاي مختلف، نوع روش زندگي و عوامل مختلف رواني مانند استرس در زندگي روزمره توسط متخصص مربوط​ بررسي شود تا بتوان با درمان عوامل زمينه‌‌اي، تغيير در برخي ​ روش‌‌هاي غلط يا اصلاح شيوه‌‌هاي مختلف رفتاري در خانم مبتلا، اين عارضه را درمان كرد. همچنين توجه به عوامل ديگر مثل بالا رفتن سن، بارداري، يائسگي و مصرف برخي از داروها كه كاهش تمايل جنسي از عوارض آن مي‌‌تواند باشد، در بروز اين عارضه موثر است.
يكي از روش‌هاي درماني موثر در سرد مزاجي خانم‌‌ها، آموزش روش‌‌هاي صحيح در شيوه زندگي و ارتباط با همسر است. تعديل و تغيير شيوه زندگي عبارت است از ورزش كردن مرتب، استراحت كافي و آموختن روش‌هاي كنترل استرس. روش ديگر درمان عارضه سرد مزاجي خانم‌‌ها، تجويز برخي داروها توسط پزشك معالج است. درمان‌هاي دارويي از جمله استفاده از هورمون‌‌هاي زنانه استروژن و پروژسترون در خانم‌‌هايي كه دچار مشكلاتي در ارتباط با اين دو هورمون مهم زنانه هستند، يكي از روش‌‌هاي درمان سرد مزاجي خانم‌‌هاست. به هرحال، بي‌ميلي جنسي زنان هر دليلي كه داشته باشد، نياز به رسيدگي و اقدام فوري و رفع موانع لذت و نشاط جنسي آنها دارد؛ چرا كه مشكلات جنسي، به طوري مرموز و ناخواسته بر تفاهم زندگي زناشويي تاثير مي‌گذارد و روابط غيرجنسي را هم دستخوش تلاطم و آشفتگي مي‌سازد.
يادمان باشد مراحل سختي و ضعف همسر ما در زندگي، بهترين فرصت براي تحكيم عشق و علاقه و پايه‌گذاري روابطي تا ابد صميمي و رضايتبخش خواهد بود، مردي كه زيرك و باهوش باشد زماني كه همسرش در وضعيت نامطلوبي به سر مي‌برد، با كمك‌كردن به همسر خود و ابراز همدردي، بهترين استفاده ممكن را مي‌كند.


حداقل رابطه زناشوييازدواج‌هاي فاقد رابطه جنسي اين روزها گريبانگير خانواده‌هاست، اما اين پرسش مطرح مي‌شود كه واقعا چه ميزان رابطه جنسي طبيعي به حساب مي‌آيد؟ كارشناسان مسائل جنسي تمايل چنداني براي تعيين حد كفايت رابطه جنسي ندارند، چون باعث مي‌شود خيلي زوج‌ها فكر كنند رابطه جنسي‌شان كافي نيست يا خيلي‌هاي ديگر تصور كنند كه بيش از حد رابطه جنسي دارند. اما همه آنها بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه كمتر از ده مرتبه رابطه جنسي در سال، ازدواج بدون رابطه جنسي به حساب مي‌آيد و يك تا دو مرتبه رابطه در هفته متوسط ميزان رابطه جنسي به شمار مي‌رود.
طبق نظريات كارشناسان در اين زمينه اگر دو طرف ميل زياد جنسي داشته باشند، برقراري اين رابطه با تعداد دفعات بالا با فراهم كردن شرايط مناسب هيچ مشكل و عوارضي نداشته و فقط مي‌تواند به دليل مصرف انرژي بالا فرد را خسته كند كه اين موضوع بايد با استراحت و البته تغذيه خوب و لازم جبران شود تا به ضعف افراد منجر نشود، همچنين تعداد دفعات بالاي رابطه باعث كمبود موقتي اسپرم در مردان يا به نوعي عقيمي موقت شود كه اين موضوع با كمي وقفه در برقراري رابطه حل شده و به صورت طبيعي باز خواهد گشت.
توصيه كارشناسان در اين زمينه همواره رعايت اعتدال بوده و به زوجين مخصوصا آنهايي كه بتازگي ازدواج كرده‌اند، پيشنهاد مي‌كنند كه از كميت روابط خود كاسته و سعي كنند تا در هرباري كه رابطه برقرار مي‌كنند، بهترين لحظات را در كنار هم داشته و آن را خاطره‌انگيز كنند. اما آنچه كه همه بر آن اتفاق نظر دارند اين است كه روابط زناشويي به دلبستگي بيشتر زوجين مي‌انجامد، به حفظ و ارتقاي سلامت جسمي و رواني مرد و زن نيز كمك مي‌كند، افزون بر اين روابط جنسي مستمر و منظم زوجين با ايجاد آرامش فكري و رواني و كاهش اختلاف و منازعات خانوادگي در تربيت صحيح فرزندان نيز اثر گذار است.


تبليغات ماهواره‌اي​​ فرصتي براي افراد سودجواين روزها بسياري از مردم كه از انواع اختلالات جنسي شايع رنج مي‌‌برند، بي‌آن‌كه بتوانند راه علاجي براي آن پيدا كنند، به دلايل فرهنگي و اجتماعي، بيماري خود را مسكوت نگه مي‌‌دارند و از عواقب آن كه گاهي طلاق است، غافل هستند. طبيعي است در اين شرايط چون عامه مردم به كارشناسان و متخصصان دسترسي ندارند عملا منبع كسب آگاهي آنها رسانه‌هاي ماهواره‌اي يا مجلات زرد خواهد بود كه بيشتر داروهاي غيرمجاز و ممنوع از طريق همين رسانه‌ها تبليغ مي‌شوند. حقه‌ها و نيرنگ‌هاي اين شبكه‌ها تمام‌شدني نيست، اما كم نيستند افرادي كه گول شبكه‌هاي ماهواره‌اي را نمي‌خورند و معتقدند هر دارويي بايد به‌وسيله پزشك و پس از معاينه و تشخيص تجويز شود. شبكه‌هاي ماهواره‌ا‌ي براي متقاعد كردن اين افراد حربه‌هايي دارند، آنها با معرفي دستگاه‌هاي توانبخشي جنسي، القا مي‌كنند كه با خيال راحت مي‌توان از اين كالاهاي پزشكي استفاده كرد.
مشكل از آنجا شروع مي‌شود كه ما نياز جنسي را به‌عنوان يك ضدارزش در جامعه مطرح كرده‌ايم، بديهي است وقتي آموزش لازم در اين زمينه به اشخاص داده نشود، معمولا افراد اطلاعات خود را در اين زمينه از راه‌هاي ديگري مثل ماهواره و بعضي سايت‌هاي اينترنتي غيرمجاز جستجو خواهند كرد. عده‌اي نيز از اين خلأ اطلاعاتي در زمينه مسائل جنسي استفاده و در سايت‌هاي اينترنتي و شبكه‌هاي ماهواره‌اي در رابطه با درمان مسائل جنسي يا تقويت ميل جنسي داروهايي را ارائه و روش‌هاي درماني خاصي را مطرح مي‌كنند كه اين داروها ضمن سرازير كردن سود سرشاري به جيب متوليان خود در بهترين حالت روي بدن مبتلايان به اين اختلالات بي‌اثر است و در مواردي هم كه شيوع زيادي دارد، عوارض جدي فيزيكي و رواني را در درازمدت يا كوتاه‌مدت بر مصرف‌كنندگان آن مي‌گذارد. ضمن اين‌كه بايد دانست اكثر اين داروها از لحاظ علمي مورد تحقيق و تائيد قرار نگرفته‌اند، بنابراين تركيبات و عوارض‌شان ناشناخته و نامعلوم است.
بازار به صورت غيرعلمي حل مشكلات جنسي را در دست گرفته است و نظارت كافي نيز در اين قضيه وجود ندارد. به بيان ديگر بازار، تقاضاهاي جنسي افراد را بخوبي درك كرده است؛ اما اغلب راهكار نادرستي را ارائه مي‌دهد، در حالي كه بايد مديريت اين مشكلات را تيم‌هاي تخصصي و به صورت بين رشته‌اي به عهده داشته باشند.


طلاق‌هاي ناشي از نابساماني‌هاي جنسيزن و مرد، هنگامي كه از ناتواني يا كم تواني جنسي يكديگر آگاه شوند، روحيه سازگاري آنها كاسته مي‌شود و با جرقه‌اي از ناملايمات كوچك زندگي، رودرروي يكديگر قرار مي‌گيرند. در اين ميان، عشق‌ورزي‌هاي اوايل زندگي براي آنها حسرتي تمام نشدني مي‌شود كه متاسفانه برخي به دنبال تجربه‌اي جديد، زندگي خود را مي‌بازند‌؛ درحالي كه با آگاهي از علت بي‌ميلي و پيگيري درمان آن، براحتي مي‌توان به نشاط و شادي هميشگي در زندگي زناشويي دست يافت و از روابط زناشويي لذت برد.
حتما شما هم اين آمارها به گوشتان خورده كه علت ۶۰ درصد طلاق‌ها در ايران مسائل جنسي و مشكلات زناشويي است. البته در شهرهاي بزرگ اين آمار بيشتر است، اما واقعا منظور از مشكلات جنسي چيست‌؟ اين درصد بالاي طلاق دقيقا به چه چيز برمي‌گردد‌؟ اختلالات زناشويي و مشكلات جنسي موضوعات در هم تنيده‌اي است، يعني نمي‌توان مرز مشخصي براي آنها در نظر گرفت. وقتي زن و شوهري در كنار هم باشند و مشكلات رفتاري داشته باشند، قطعا اين مشكلات بر روابط جنسي‌شان تاثير مي‌گذارد؛ همان‌طوركه در صورت وجود مشكلات جنسي در روابط زناشويي افراد، مشكلات رفتاري نيز به وجود مي‌آيد.
دكتر فردوسي در اين باره مي‌گويد: خيلي از زوج‌ها آگاهي كافي درباره اين‌كه رابطه جنسي يك نياز فيزيولوژيك طبيعي است و بايد توسط همسران برآورده شود، ندارند و فكر مي‌كنند اگر يكي از دو طرف به هر دليلي دچار سرد مزاجي يا ناتواني جنسي است نبايد هيچ مشكل خاصي به وجود آيد حال آن كه اگر اين مشكلات حل و بيماري يكي از زوجين درمان نشود در مواردي باعث طلاق عاطفي، انحراف همسران و در نهايت طلاق مي‌شود.
به طور كل، مشكلات يك زوج بيشتر مربوط به تمايلات جنسي است تا انجام رابطه جنسي. ميل هيچ زوجي براي رابطه جنسي هيچ‌وقت همزمان و كامل نيست. رمز كار اين است كه دو طرف بتوانند اين موضوع را بين خود حل كنند. خيلي وقت‌ها طرفي كه ميل كمتري به رابطه جنسي دارد، احساس مي‌كند كه در هر بار رابطه جنسي مورد سوءاستفاده قرار گرفته است و طرفي كه ميل بالاتري دارد هميشه از رابطه جنسي محروم است و همين مساله دعواها و جدال‌هاي بين آنها در مورد رابطه جنسي را بيشتر و بيشتر مي‌كند. اينجاست كه رابطه بين آنها كم كم از بين مي‌رود و وقتي ديگر رابطه جنسي در كار نباشد، محبت و عاطفه معمولي بين آنها هم از بين مي‌رود: آن گرفتن دست‌ها، خنديدن به لطيفه‌هاي يكديگر، نشستن كنار هم روي يك نيمكت و… پايان مي‌يابد و وقتي روابط تا اين حد خشك مي‌شوند، بي‌وفايي و سرانجام طلاق پديد مي‌آيد.


بي‌بندو باري‌ و عواقب آنبي‌بند و باري جنسي به هرگونه رفتار پرخطر جنسي خارج از چارچوب ازدواج و زندگي زناشويي مي‌گويند؛ همچنين هرگونه تماس جنسي كه در آن فرد از سلامت خود يا شريك جنسي خود ‌آگاه نباشد از رفتارهاي پرخطر جنسي محسوب مي‌شود؛ مشكل از اينجا ناشي مي‌شود كه آگاهي از سلامت خود يا ديگران براحتي امكان‌پذير نيست. به عنوان مثال در حدود ۹۰ درصد افراد HIV مثبت از آلوده‌بودن خودشان اطلاعي ندارند. از طرف ديگر منفي بودن آزمايشات تشخيصي در ابتداي آلودگي با HIV نمي‌تواند دليل سالم بودن فرد باشد زيرا نتيجه اين آزمايشات، در اوايل دوره آلودگي معمولا منفي مي‌باشد. پس چاره چيست؟
پايبندي به اصول اوليه اخلاقي و محدود كردن مسائل جنسي خود فقط و فقط به ازدواج و دوري از هرگونه رفتار پرخطر جنسي مانند: داشتن شركاي جنسي متعدد، تماس‌هاي جنسي نامعمول، مصرف الكل، مواد مخدر يا روانگردان قبل از برقراري تماس جنسي و تماس جنسي محافظت نشده مي‌تواند هم خود فرد و همسرش را از بيماري‌هاي ناشي از بي‌بند و باري جنسي محافظت كند. علاوه بر آن بايد براي پيشگيري از HIV و ايدز در جامعه رفتارهاي جنسي سالم را به افراد بويژه نوجوانان و جوانان آموزش داد.
در كل عوامل متعددي در سلامت خانواده و ثبات و پايداري آن نقش دارد كه از جمله مهم‌ترين آنها مي‌توان به مسائل جنسي زوجين اشاره كرد، روابط جنسي در صورتي كه مسئولانه، در چارچوب خانواده و برطرف‌كننده نيازهاي جنسي و عاطفي زن و شوهر باشد سهم موثري در دوام و قوام خانواده دارد و مانع از فروپاشي اين نهاد مقدس مي‌شود.


تاثير رابطه جنسي بر سلامت زوجيندانشمندان دلايل زيادي را مطرح كرده‌اند كه نشان مي‌دهد رابطه زناشويي فقط يك كار لذ‌ت‌بخش روزمره نيست، بلكه در طول اين رابطه هورمون‌هايي در بدن زن و مرد آزاد مي‌شوند كه مي‌تواند در بالا بردن سطح سلامت عمومي‌شان بسيار مفيد باشند.رابطه جنسي، استرس را تسكين مي‌دهد. كارشناسان طي تحقيقات به اين نتيجه رسيده‌اند كه يك مزيت بزرگ رابطه جنسي سالم، پايين آوردن فشار خون و به طوركلي كاهش استرس است. رابطه جنسي، سيستم ايمني بدن را تقويت مي‌كند، يك يا دو بار رابطه جنسي در هفته با سطوح بالاتري از يك نوع آنتي‌بادي ارتباط دارد، كه مي‌تواند افراد را از سرماخوردگي و عفونت‌هاي ديگر محافظت كند. همچنين رابطه جنسي كالري مي‌سوزاند، افزايش دهنده سلامت قلب و عروق است آن چنان كه خطر ابتلا به حمله قلبي منجر به مرگ را در مردان به نصف كاهش مي‌دهد. رابطه جنسي، عزت نفس را تقويت مي‌كند، صميميت را افزايش مي‌دهد، درد را كاهش مي‌دهد همچنين خطر سرطان پروستات را كم مي‌كند و كمك مي‌كند خواب بهتري داشته باشيد.
كارشناسان سلامت جنسي معتقدند يك رابطه زناشويي مثبت و سالم، علاوه بر تداوم زندگي زناشويي و محكم كردن بنيان خانواده، باعث ترميم سريع‌تر زخم‌ها مي‌شود. همچنين افرادي كه ازدواج كرده‌اند و رابطه زناشويي رضايتمندانه‌اي را با همسرشان تجربه كرده‌اند، در درازمدت كمتر بيمار مي‌شوند طول عمر آنها نيز بيشتر از مجردها و افرادي است كه به روابط زناشويي‌شان توجهي ندارند.


كلينيك‌هاي سلامت جنسيسازمان جهاني بهداشت سلامت جنسي را اين‌گونه تعريف مي‌كند: سلامت جسماني، رواني و اجتماعي مربوط به فعاليت جنسي، نه صرفا نبود بيماري، اختلال عملكرد يا معلوليت. سلامت جنسي نيازمند نگرش مثبت به اين موضوع است و شامل بهره‌مندي افراد از رابطه جنسي رضايت‌بخش، مطمئن، بي‌خطر و دور از اجبار و خشونت است. سلامت جنسي رويكردهاي مختلف زيست‌پزشكي، باليني، آموزشي، بهداشتي، اخلاقي و حقوقي دارد. همچنين موضوع‌هايي مانند فيزيولوژي و كالبدشناسي ‌باروري و جنسي در انسان، مشكلات جسماني در زنان و مردان مربوط به رابطه جنسي، بيماري‌هاي مقاربتي و پيشگيري از آنها و رفتارهاي جنسي و اختلال‌هاي جنسي زناشويي را دربرمي‌گيرد.
وزارت بهداشت چند سالي است در راستاي توجه به سلامت خانواده اقدام به افتتاح كلينيك‌هاي سلامت جنسي در برخي بيمارستان‌ها كرده است؛ هر چند كلينيك‌هاي سلامت جنسي در تهران، قم و اردبيل راه‌اندازي شده و به بهبود روابط زوجين و در نتيجه سلامت خانواده كمك مي‌كند، اما بسياري از مردم از وجود آن بي‌خبرند يا اصلا نمي‌دانند كه مي‌توانند براي حل مشكلات جنسي‌ به اين مراكز مراجعه كنند، سلامت جنسي براي تمامي افراد جامعه مهم است، در اين كلينيك‌ها كه براحتي براي تمام متقاضيان قابل دسترسي است، تلاش شده براي بسياري از مشكلات مربوط به بهداشت جنسي افراد راه‌حلي ارائه شود، عدم اطلاع‌رساني صحيح در اين زمينه موجب شده است افراد يا از مشكلات جنسي خود آگاه نباشند، يا آگاه باشند و ندانند در كجا بايد آن را مرتفع سازند يا اين‌كه از ورود به اين مراكز احساس شرم كنند. تيم تخصصي در اين مراكز شامل روانپزشك، مشاور خانواده، متخصص بيماري‌هاي عفوني، متخصص پزشكي اجتماعي، متخصص زنان و زايمان، اورولوژيست، آندرولوژيست و متخصص غدد است كه با همكاري بين رشته‌اي به ارائه مشاوره و انجام خدمات تشخيصي و درماني مي‌پردازند. مركز سلامت روان وزارت بهداشت درصدد است تا در هر دانشگاه علوم پزشكي كلينيك سلامت جنسي خانواده تاسيس كند، البته تعداد مراكز مشاوره‌اي، آموزشي و دانشگاهي كشور، اكنون اندك است و اين مراكز نمي‌توانند پاسخگوي نياز مراجعان باشند.
منبع: تريبون آزاد - مشاوره آزاد جنسي و زناشويي - ازدواج بدون رابطه جنسي

يكي از مهم‌ترين مولفه‌هاي زندگي مشترك، ارتباط جنسي سالم و رضايت‌بخش در زندگي زناشويي است. با توجه به اهميت خانواده در جامعه ايراني و نقش سلامت جنسي زوجين در تداوم و عملكرد مثبت خانواده و پيشگيري از ايجاد مشكلات زناشويي، توجه به ارتقاي سلامت جنسي در سطوح مختلف فردي و اجتماعي حائزاهميت است.اهميت پرداختن به موضوع‌هايي مانند آموزش سلامت جنسي به زوج‌هاي در آستانه ازدواج، آموزش پيشگيري از بيماري‌هاي مقاربتي و ايدز، پيشگيري، مشاوره و درمان اختلالات جنسي و ناهنجاري در رفتارهاي جنسي و جلوگيري از رفتارهاي پرخطر جنسي و جلوگيري از آزار و خشونت‌هاي جنسي، امروزه بيش از پيش نمايان است. بايد توجه كرد سلامت جنسي فقط منحصر به دوران باروري افراد نمي‌شود، بلكه از دوران جنيني و بدو تولد تا زمان مرگ در زنان و مردان اهميت دارد، بنابراين در همه مراحل زندگي بايد به جنبه‌هاي مختلف سلامت جنسي افراد و پيشگيري و درمان رفتارهايي كه بر آن آثار نامطلوب دارد، پرداخته شود.


بر همين اساس، اختلالات جنسي نيز به نبود توانايي جنسي يا بيماري‌هاي خاص اطلاق مي‌شود كه حتي شامل بيماري‌هاي مسري خطرناك ازجمله ايدز و هپاتيت نيز مي‌شود. در سلامت جنسي، فرد علاوه بر خود در قبال ديگري نيز مسئول است. آنچه در بحث سلامت جنسي بيش از هر چيزي از اهميت بسيار برخوردار است، توجه به مساله آموزش است. ارائه آموزش‌هاي صحيح در مورد سلامت جنسي در جامعه مي‌تواند ثمرات ارزشمندي از جمله احترام به خود و ديگران، رشد جنسي سالم، كسب هويت جنسيتي سالم، روابط مناسب بين‌فردي، تصوير مثبت از خود، روابط سالم زناشويي و ايجاد بهداشت رواني را به دنبال داشته باشد و از بروز مشكلاتي همچون انحرافات جنسي، سوءاستفاده‌هاي جنسي، مشكلات زناشويي و رفتارهاي پرخطر جلوگيري كرد.


سردمزاجي ​آقايانبيماري‌‌هايي مانند افسردگي، اضطراب، ديابت و بيماري‌‌هاي قلبي ـ عروقي، جراحي‌‌هاي لگني، سرطان‌‌ها، مشكلات غده تيروئيد، برخي از بيماري‌هاي عصبي و… از ​ بيماري‌‌هايي است كه باعث سردمزاجي مي‌شود.خبر خوب اين است كه بي‌ميلي جنسي خصيصه‌اي نيست كه با انسان زاييده شود و تا دم مرگ باقي بماند. فردي كه احساسات جنسي ندارد ممكن است فقط به اين علت باشد كه تاكنون با نوع تحريكي كه در او واكنش به وجود مي‌آورد، مواجه نشده است. علل بي‌ميلي جنسي در مردان هرچه كه باشد نيازمند بررسي و درمان بموقع است. بي‌ميلي‌هاي جنسي در مردان را بخوبي مي‌توان با شناسايي و رفع علل زمينه‌ساز آن درمان كرد. نكته مهم در درمان بي‌ميلي جنسي مردان اين است كه مبتلايان به بي‌ميلي جنسي نبايد خودسرانه به دارودرماني اقدام كنند، زيرا علاوه بر عوارضي كه اين‌گونه داروها در صورت مصرفي بي‌رويه دارند، گاه به علت بي‌توجهي به منشأ بي‌ميلي جنسي بي‌اثر خواهند بود يا به‌صورت مقطعي اثر مي‌كنند. نكته مهم ديگر اين‌كه فرد مبتلا به بي‌ميلي جنسي نبايد به اين اختلال​ بي‌توجه باشد، زيرا ترك يا كاهش روابط زناشويي به علت اين اختلال، شدت بي‌ميلي جنسي را افزايش مي‌دهد و فرد را در آينده به بحران‌هاي جدي زندگي زناشويي دچار مي‌كند.
از راه‌هاي درمان سردمزاجي جنسي آقايان مي‌توان به بهبود سبك زندگي مثل ورزش كردن، مصرف نكردن سيگار و موادمخدر، رژيم غذايي مناسب، توجه به معنويت، همچنين انجام مشاوره با روانپزشك جهت شناسايي علل احتمالي اختلال و تعديل يا از بين بردن عوامل موثر مثلا تنظيم داروهاي مصرفي به كمترين ميزان موثر يا درمان‌هاي دارويي با داروهاي ضدافسردگي اشاره كرد.


سرد مزاجي​ خانم‌هاسرد مزاجي خانم‌ها را مي‌توان از زاويه‌هاي مختلف مورد بررسي قرار داد؛ از جمله زواياي فيزيكي، فيزيولوژيكي و رواني.بسياري از خانم‌‌ها از نداشتن تمايلات جنسي رنج مي‌‌برند. اين مشكل در هر نژاد و كشوري شايع است. چون سرد مزاجي جنسي در خانم‌‌ها معمولا به مجموعه‌اي از روش‌‌ها و شيوه‌‌هاي غلط در زندگي روزمره نيز مي‌تواند مربوط شود؛ به همين دليل براي درمان اين عارضه در خانم‌‌ها بايد به صورت همه‌‌جانبه تمام موارد از جمله مسائل هورموني، بيماري‌هاي مختلف، نوع روش زندگي و عوامل مختلف رواني مانند استرس در زندگي روزمره توسط متخصص مربوط​ بررسي شود تا بتوان با درمان عوامل زمينه‌‌اي، تغيير در برخي ​ روش‌‌هاي غلط يا اصلاح شيوه‌‌هاي مختلف رفتاري در خانم مبتلا، اين عارضه را درمان كرد. همچنين توجه به عوامل ديگر مثل بالا رفتن سن، بارداري، يائسگي و مصرف برخي از داروها كه كاهش تمايل جنسي از عوارض آن مي‌‌تواند باشد، در بروز اين عارضه موثر است.
يكي از روش‌هاي درماني موثر در سرد مزاجي خانم‌‌ها، آموزش روش‌‌هاي صحيح در شيوه زندگي و ارتباط با همسر است. تعديل و تغيير شيوه زندگي عبارت است از ورزش كردن مرتب، استراحت كافي و آموختن روش‌هاي كنترل استرس. روش ديگر درمان عارضه سرد مزاجي خانم‌‌ها، تجويز برخي داروها توسط پزشك معالج است. درمان‌هاي دارويي از جمله استفاده از هورمون‌‌هاي زنانه استروژن و پروژسترون در خانم‌‌هايي كه دچار مشكلاتي در ارتباط با اين دو هورمون مهم زنانه هستند، يكي از روش‌‌هاي درمان سرد مزاجي خانم‌‌هاست. به هرحال، بي‌ميلي جنسي زنان هر دليلي كه داشته باشد، نياز به رسيدگي و اقدام فوري و رفع موانع لذت و نشاط جنسي آنها دارد؛ چرا كه مشكلات جنسي، به طوري مرموز و ناخواسته بر تفاهم زندگي زناشويي تاثير مي‌گذارد و روابط غيرجنسي را هم دستخوش تلاطم و آشفتگي مي‌سازد.
يادمان باشد مراحل سختي و ضعف همسر ما در زندگي، بهترين فرصت براي تحكيم عشق و علاقه و پايه‌گذاري روابطي تا ابد صميمي و رضايتبخش خواهد بود، مردي كه زيرك و باهوش باشد زماني كه همسرش در وضعيت نامطلوبي به سر مي‌برد، با كمك‌كردن به همسر خود و ابراز همدردي، بهترين استفاده ممكن را مي‌كند.


حداقل رابطه زناشوييازدواج‌هاي فاقد رابطه جنسي اين روزها گريبانگير خانواده‌هاست، اما اين پرسش مطرح مي‌شود كه واقعا چه ميزان رابطه جنسي طبيعي به حساب مي‌آيد؟ كارشناسان مسائل جنسي تمايل چنداني براي تعيين حد كفايت رابطه جنسي ندارند، چون باعث مي‌شود خيلي زوج‌ها فكر كنند رابطه جنسي‌شان كافي نيست يا خيلي‌هاي ديگر تصور كنند كه بيش از حد رابطه جنسي دارند. اما همه آنها بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه كمتر از ده مرتبه رابطه جنسي در سال، ازدواج بدون رابطه جنسي به حساب مي‌آيد و يك تا دو مرتبه رابطه در هفته متوسط ميزان رابطه جنسي به شمار مي‌رود.
طبق نظريات كارشناسان در اين زمينه اگر دو طرف ميل زياد جنسي داشته باشند، برقراري اين رابطه با تعداد دفعات بالا با فراهم كردن شرايط مناسب هيچ مشكل و عوارضي نداشته و فقط مي‌تواند به دليل مصرف انرژي بالا فرد را خسته كند كه اين موضوع بايد با استراحت و البته تغذيه خوب و لازم جبران شود تا به ضعف افراد منجر نشود، همچنين تعداد دفعات بالاي رابطه باعث كمبود موقتي اسپرم در مردان يا به نوعي عقيمي موقت شود كه اين موضوع با كمي وقفه در برقراري رابطه حل شده و به صورت طبيعي باز خواهد گشت.
توصيه كارشناسان در اين زمينه همواره رعايت اعتدال بوده و به زوجين مخصوصا آنهايي كه بتازگي ازدواج كرده‌اند، پيشنهاد مي‌كنند كه از كميت روابط خود كاسته و سعي كنند تا در هرباري كه رابطه برقرار مي‌كنند، بهترين لحظات را در كنار هم داشته و آن را خاطره‌انگيز كنند. اما آنچه كه همه بر آن اتفاق نظر دارند اين است كه روابط زناشويي به دلبستگي بيشتر زوجين مي‌انجامد، به حفظ و ارتقاي سلامت جسمي و رواني مرد و زن نيز كمك مي‌كند، افزون بر اين روابط جنسي مستمر و منظم زوجين با ايجاد آرامش فكري و رواني و كاهش اختلاف و منازعات خانوادگي در تربيت صحيح فرزندان نيز اثر گذار است.


تبليغات ماهواره‌اي​​ فرصتي براي افراد سودجواين روزها بسياري از مردم كه از انواع اختلالات جنسي شايع رنج مي‌‌برند، بي‌آن‌كه بتوانند راه علاجي براي آن پيدا كنند، به دلايل فرهنگي و اجتماعي، بيماري خود را مسكوت نگه مي‌‌دارند و از عواقب آن كه گاهي طلاق است، غافل هستند. طبيعي است در اين شرايط چون عامه مردم به كارشناسان و متخصصان دسترسي ندارند عملا منبع كسب آگاهي آنها رسانه‌هاي ماهواره‌اي يا مجلات زرد خواهد بود كه بيشتر داروهاي غيرمجاز و ممنوع از طريق همين رسانه‌ها تبليغ مي‌شوند. حقه‌ها و نيرنگ‌هاي اين شبكه‌ها تمام‌شدني نيست، اما كم نيستند افرادي كه گول شبكه‌هاي ماهواره‌اي را نمي‌خورند و معتقدند هر دارويي بايد به‌وسيله پزشك و پس از معاينه و تشخيص تجويز شود. شبكه‌هاي ماهواره‌ا‌ي براي متقاعد كردن اين افراد حربه‌هايي دارند، آنها با معرفي دستگاه‌هاي توانبخشي جنسي، القا مي‌كنند كه با خيال راحت مي‌توان از اين كالاهاي پزشكي استفاده كرد.
مشكل از آنجا شروع مي‌شود كه ما نياز جنسي را به‌عنوان يك ضدارزش در جامعه مطرح كرده‌ايم، بديهي است وقتي آموزش لازم در اين زمينه به اشخاص داده نشود، معمولا افراد اطلاعات خود را در اين زمينه از راه‌هاي ديگري مثل ماهواره و بعضي سايت‌هاي اينترنتي غيرمجاز جستجو خواهند كرد. عده‌اي نيز از اين خلأ اطلاعاتي در زمينه مسائل جنسي استفاده و در سايت‌هاي اينترنتي و شبكه‌هاي ماهواره‌اي در رابطه با درمان مسائل جنسي يا تقويت ميل جنسي داروهايي را ارائه و روش‌هاي درماني خاصي را مطرح مي‌كنند كه اين داروها ضمن سرازير كردن سود سرشاري به جيب متوليان خود در بهترين حالت روي بدن مبتلايان به اين اختلالات بي‌اثر است و در مواردي هم كه شيوع زيادي دارد، عوارض جدي فيزيكي و رواني را در درازمدت يا كوتاه‌مدت بر مصرف‌كنندگان آن مي‌گذارد. ضمن اين‌كه بايد دانست اكثر اين داروها از لحاظ علمي مورد تحقيق و تائيد قرار نگرفته‌اند، بنابراين تركيبات و عوارض‌شان ناشناخته و نامعلوم است.
بازار به صورت غيرعلمي حل مشكلات جنسي را در دست گرفته است و نظارت كافي نيز در اين قضيه وجود ندارد. به بيان ديگر بازار، تقاضاهاي جنسي افراد را بخوبي درك كرده است؛ اما اغلب راهكار نادرستي را ارائه مي‌دهد، در حالي كه بايد مديريت اين مشكلات را تيم‌هاي تخصصي و به صورت بين رشته‌اي به عهده داشته باشند.


طلاق‌هاي ناشي از نابساماني‌هاي جنسيزن و مرد، هنگامي كه از ناتواني يا كم تواني جنسي يكديگر آگاه شوند، روحيه سازگاري آنها كاسته مي‌شود و با جرقه‌اي از ناملايمات كوچك زندگي، رودرروي يكديگر قرار مي‌گيرند. در اين ميان، عشق‌ورزي‌هاي اوايل زندگي براي آنها حسرتي تمام نشدني مي‌شود كه متاسفانه برخي به دنبال تجربه‌اي جديد، زندگي خود را مي‌بازند‌؛ درحالي كه با آگاهي از علت بي‌ميلي و پيگيري درمان آن، براحتي مي‌توان به نشاط و شادي هميشگي در زندگي زناشويي دست يافت و از روابط زناشويي لذت برد.
حتما شما هم اين آمارها به گوشتان خورده كه علت ۶۰ درصد طلاق‌ها در ايران مسائل جنسي و مشكلات زناشويي است. البته در شهرهاي بزرگ اين آمار بيشتر است، اما واقعا منظور از مشكلات جنسي چيست‌؟ اين درصد بالاي طلاق دقيقا به چه چيز برمي‌گردد‌؟ اختلالات زناشويي و مشكلات جنسي موضوعات در هم تنيده‌اي است، يعني نمي‌توان مرز مشخصي براي آنها در نظر گرفت. وقتي زن و شوهري در كنار هم باشند و مشكلات رفتاري داشته باشند، قطعا اين مشكلات بر روابط جنسي‌شان تاثير مي‌گذارد؛ همان‌طوركه در صورت وجود مشكلات جنسي در روابط زناشويي افراد، مشكلات رفتاري نيز به وجود مي‌آيد.
دكتر فردوسي در اين باره مي‌گويد: خيلي از زوج‌ها آگاهي كافي درباره اين‌كه رابطه جنسي يك نياز فيزيولوژيك طبيعي است و بايد توسط همسران برآورده شود، ندارند و فكر مي‌كنند اگر يكي از دو طرف به هر دليلي دچار سرد مزاجي يا ناتواني جنسي است نبايد هيچ مشكل خاصي به وجود آيد حال آن كه اگر اين مشكلات حل و بيماري يكي از زوجين درمان نشود در مواردي باعث طلاق عاطفي، انحراف همسران و در نهايت طلاق مي‌شود.
به طور كل، مشكلات يك زوج بيشتر مربوط به تمايلات جنسي است تا انجام رابطه جنسي. ميل هيچ زوجي براي رابطه جنسي هيچ‌وقت همزمان و كامل نيست. رمز كار اين است كه دو طرف بتوانند اين موضوع را بين خود حل كنند. خيلي وقت‌ها طرفي كه ميل كمتري به رابطه جنسي دارد، احساس مي‌كند كه در هر بار رابطه جنسي مورد سوءاستفاده قرار گرفته است و طرفي كه ميل بالاتري دارد هميشه از رابطه جنسي محروم است و همين مساله دعواها و جدال‌هاي بين آنها در مورد رابطه جنسي را بيشتر و بيشتر مي‌كند. اينجاست كه رابطه بين آنها كم كم از بين مي‌رود و وقتي ديگر رابطه جنسي در كار نباشد، محبت و عاطفه معمولي بين آنها هم از بين مي‌رود: آن گرفتن دست‌ها، خنديدن به لطيفه‌هاي يكديگر، نشستن كنار هم روي يك نيمكت و… پايان مي‌يابد و وقتي روابط تا اين حد خشك مي‌شوند، بي‌وفايي و سرانجام طلاق پديد مي‌آيد.


بي‌بندو باري‌ و عواقب آنبي‌بند و باري جنسي به هرگونه رفتار پرخطر جنسي خارج از چارچوب ازدواج و زندگي زناشويي مي‌گويند؛ همچنين هرگونه تماس جنسي كه در آن فرد از سلامت خود يا شريك جنسي خود ‌آگاه نباشد از رفتارهاي پرخطر جنسي محسوب مي‌شود؛ مشكل از اينجا ناشي مي‌شود كه آگاهي از سلامت خود يا ديگران براحتي امكان‌پذير نيست. به عنوان مثال در حدود ۹۰ درصد افراد HIV مثبت از آلوده‌بودن خودشان اطلاعي ندارند. از طرف ديگر منفي بودن آزمايشات تشخيصي در ابتداي آلودگي با HIV نمي‌تواند دليل سالم بودن فرد باشد زيرا نتيجه اين آزمايشات، در اوايل دوره آلودگي معمولا منفي مي‌باشد. پس چاره چيست؟
پايبندي به اصول اوليه اخلاقي و محدود كردن مسائل جنسي خود فقط و فقط به ازدواج و دوري از هرگونه رفتار پرخطر جنسي مانند: داشتن شركاي جنسي متعدد، تماس‌هاي جنسي نامعمول، مصرف الكل، مواد مخدر يا روانگردان قبل از برقراري تماس جنسي و تماس جنسي محافظت نشده مي‌تواند هم خود فرد و همسرش را از بيماري‌هاي ناشي از بي‌بند و باري جنسي محافظت كند. علاوه بر آن بايد براي پيشگيري از HIV و ايدز در جامعه رفتارهاي جنسي سالم را به افراد بويژه نوجوانان و جوانان آموزش داد.
در كل عوامل متعددي در سلامت خانواده و ثبات و پايداري آن نقش دارد كه از جمله مهم‌ترين آنها مي‌توان به مسائل جنسي زوجين اشاره كرد، روابط جنسي در صورتي كه مسئولانه، در چارچوب خانواده و برطرف‌كننده نيازهاي جنسي و عاطفي زن و شوهر باشد سهم موثري در دوام و قوام خانواده دارد و مانع از فروپاشي اين نهاد مقدس مي‌شود.


تاثير رابطه جنسي بر سلامت زوجيندانشمندان دلايل زيادي را مطرح كرده‌اند كه نشان مي‌دهد رابطه زناشويي فقط يك كار لذ‌ت‌بخش روزمره نيست، بلكه در طول اين رابطه هورمون‌هايي در بدن زن و مرد آزاد مي‌شوند كه مي‌تواند در بالا بردن سطح سلامت عمومي‌شان بسيار مفيد باشند.رابطه جنسي، استرس را تسكين مي‌دهد. كارشناسان طي تحقيقات به اين نتيجه رسيده‌اند كه يك مزيت بزرگ رابطه جنسي سالم، پايين آوردن فشار خون و به طوركلي كاهش استرس است. رابطه جنسي، سيستم ايمني بدن را تقويت مي‌كند، يك يا دو بار رابطه جنسي در هفته با سطوح بالاتري از يك نوع آنتي‌بادي ارتباط دارد، كه مي‌تواند افراد را از سرماخوردگي و عفونت‌هاي ديگر محافظت كند. همچنين رابطه جنسي كالري مي‌سوزاند، افزايش دهنده سلامت قلب و عروق است آن چنان كه خطر ابتلا به حمله قلبي منجر به مرگ را در مردان به نصف كاهش مي‌دهد. رابطه جنسي، عزت نفس را تقويت مي‌كند، صميميت را افزايش مي‌دهد، درد را كاهش مي‌دهد همچنين خطر سرطان پروستات را كم مي‌كند و كمك مي‌كند خواب بهتري داشته باشيد.
كارشناسان سلامت جنسي معتقدند يك رابطه زناشويي مثبت و سالم، علاوه بر تداوم زندگي زناشويي و محكم كردن بنيان خانواده، باعث ترميم سريع‌تر زخم‌ها مي‌شود. همچنين افرادي كه ازدواج كرده‌اند و رابطه زناشويي رضايتمندانه‌اي را با همسرشان تجربه كرده‌اند، در درازمدت كمتر بيمار مي‌شوند طول عمر آنها نيز بيشتر از مجردها و افرادي است كه به روابط زناشويي‌شان توجهي ندارند.


كلينيك‌هاي سلامت جنسيسازمان جهاني بهداشت سلامت جنسي را اين‌گونه تعريف مي‌كند: سلامت جسماني، رواني و اجتماعي مربوط به فعاليت جنسي، نه صرفا نبود بيماري، اختلال عملكرد يا معلوليت. سلامت جنسي نيازمند نگرش مثبت به اين موضوع است و شامل بهره‌مندي افراد از رابطه جنسي رضايت‌بخش، مطمئن، بي‌خطر و دور از اجبار و خشونت است. سلامت جنسي رويكردهاي مختلف زيست‌پزشكي، باليني، آموزشي، بهداشتي، اخلاقي و حقوقي دارد. همچنين موضوع‌هايي مانند فيزيولوژي و كالبدشناسي ‌باروري و جنسي در انسان، مشكلات جسماني در زنان و مردان مربوط به رابطه جنسي، بيماري‌هاي مقاربتي و پيشگيري از آنها و رفتارهاي جنسي و اختلال‌هاي جنسي زناشويي را دربرمي‌گيرد.
وزارت بهداشت چند سالي است در راستاي توجه به سلامت خانواده اقدام به افتتاح كلينيك‌هاي سلامت جنسي در برخي بيمارستان‌ها كرده است؛ هر چند كلينيك‌هاي سلامت جنسي در تهران، قم و اردبيل راه‌اندازي شده و به بهبود روابط زوجين و در نتيجه سلامت خانواده كمك مي‌كند، اما بسياري از مردم از وجود آن بي‌خبرند يا اصلا نمي‌دانند كه مي‌توانند براي حل مشكلات جنسي‌ به اين مراكز مراجعه كنند، سلامت جنسي براي تمامي افراد جامعه مهم است، در اين كلينيك‌ها كه براحتي براي تمام متقاضيان قابل دسترسي است، تلاش شده براي بسياري از مشكلات مربوط به بهداشت جنسي افراد راه‌حلي ارائه شود، عدم اطلاع‌رساني صحيح در اين زمينه موجب شده است افراد يا از مشكلات جنسي خود آگاه نباشند، يا آگاه باشند و ندانند در كجا بايد آن را مرتفع سازند يا اين‌كه از ورود به اين مراكز احساس شرم كنند. تيم تخصصي در اين مراكز شامل روانپزشك، مشاور خانواده، متخصص بيماري‌هاي عفوني، متخصص پزشكي اجتماعي، متخصص زنان و زايمان، اورولوژيست، آندرولوژيست و متخصص غدد است كه با همكاري بين رشته‌اي به ارائه مشاوره و انجام خدمات تشخيصي و درماني مي‌پردازند. مركز سلامت روان وزارت بهداشت درصدد است تا در هر دانشگاه علوم پزشكي كلينيك سلامت جنسي خانواده تاسيس كند، البته تعداد مراكز مشاوره‌اي، آموزشي و دانشگاهي كشور، اكنون اندك است و اين مراكز نمي‌توانند پاسخگوي نياز مراجعان باشند.
منبع: تريبون آزاد - مشاوره آزاد جنسي و زناشويي - ازدواج بدون رابطه جنسي