عشق و ازدواج

آموزش بیان صحیح احساسات کودک
آموزش بیان صحیح احساسات به کودکان می تواند یکی از مهم ترین نکات مورد توجه در امر فرزند پروری باشد.

کودکانی که بیان صحیحی احساسات را می آموزند، خواهند توانست به درستی از آن به عنوان بخش مهمی از هوش هیجانی در روابط خود استفاده کنند و رابطه ای شفاف، روشن و صریح را شکل دهند.

در نقطه ی مقابل، ناتوانی کودک در بیان احساسات که از آن با عنوان ناگویی هیجانی نیز یاد می شود می تواند تبعات درون فردی و بین فردی زیادی را به دنبال داشته باشد.

کودکان ناتوان در بیان هیجاناتی مانند غم، خشم، شادی و ترس، ممکن است واکنش های نامناسبی را برای غلبه بر احساسات انتخاب کند که مشکلات رفتاری درون فردی و بین فردی را رقم می زند.

در این مطلب قصد داریم تا شما را با کاربردی ترین شیوه های آموزش بیان احساسات به کودکان آشنا کنیم تا بتوانید فرزندانی با هوش هیجانی بالا پرورش کنید و از منافع آن بهره مند شوید.

آموزش بیان صحیح احساسات کودک
آموزش بیان صحیح احساسات کودک
پنج احساس اصلی را بشناسید.
غم، شادی، خشم، ترس و تعجب به عنوان پنج احساس اصلی انسان شناخته می شود.

احساسات فرعی دیگری از جمله حسادت، نفرت، چندش، شعف، عشق، رضایت، وحشت، تاسف و.. نیز وجود دارند که هر یک حالات خاصی را در انسان بر می انگیزد.

برای آموزش صحیح احساسات به فرزندتان لازم است در گام اول آن ها را به خوبی بشناسید.

در صورتی که به عنوان یک والد در شناسایی صحیحی این احساسات با مشکل مواجه هستید، بهتر است در ابتدا به یادگیری احساسات بپردازید.

به عنوان مثال در صورتی که همسرتان پس از طی یک روز کاری سخت به خانه بر می گردد و شما نمی توایند با توجه به حالات چهره اش، متوجه احساس او شوید، مشخص است که در درک احساسات نیازمند تمرین هستید.

چگونه بیان احساسات را به کودکان آموزش دهیم؟
احساسات تان را درست و به جا بروز دهید.
واقعیت این است که فرزندتان بهترین بیننده و ضعیف ترین مفسر است.

او به شیوه ی ابراز احساسات شما توجه می کند و به الگو برداری کامل از آن می پردازد.

به عنوان مثال در صورتی که فرزندتان ببیند در هنگام عصبانیت فریاد می زنید، با صدای بلند حرف می زنید، سکوت می کنید، داخل اتاق تان می روید و چیزی نمی گویید و یا قهر می کنید، او نیز با شیوه ی ابراز خشم شما همانند سازی خواهد کرد.

منبع:مشاور کو:مرکز مشاوره روانشناسی و مشاوره آنلاین-چگونه بیان احساسات را به کودکان آموزش دهیم؟

برای همه پیش می‌آیید که بخواهند محیط و اطرافیان خود را به گونه‌ای کنترل کند و هر کسی به روش خود این کار را انجام می‌دهد و تعجبی ندارد که کودک شما هم از همان ماههای ابتدایی زندگی خود بخواهد دیگر را کنترل کند و همه را متوجه خود کند، یکی از این راه‌ها که خیلی هم ساده می‌باشد مو کشیدن بزرگسالان به وسیله کودک. برای این عمل او دلیل خاصی وجود ندارد ولی کودک فهمیده برای جلب توجه بزرگسالان آنها را به گونه‌ای تحریک کند و مو کشیدن تنها راه می‌باشد.

محققین بر این عقیده هستند که مو کشیدن کودک همانند کلید روشن و خاموش کردن یک دستگاه برقی می‌باشد که می‌توانیم آن را کنترل کنیم، کودک متوجه است زمانی مو کسی را می‌کشد او را از انجام کاری بازمی‌دارد مثلا زمانی که اسباب‌بازیش را اگر کودکی دیگر می‌خواهد بردارد با کشیدن مو به او هشدار می‌دهد که این کار را نکند. محققین در علم مهارت شناختی کودک معتقدند که شرایط پیش‌ آمده را کنترل می‌کند. مثلا می‌توانید تصور کنید کودک همبازی او آخرین لوگو بازی را بر می‌دارد و او با کشیدن مو همبازی خود صدای او را در می‌آورد و بزرگتر‌ها را متوجه این عمل می‌کند و در این زمان بزرگترها وارد عمل شده و با یک لوگو دیگر این مسئله را خاتمه می‌دهند و همبازی او متوجه می‌شود تا دفعه دیگر هنگام برداشتن کمی فکر کند. شاید هم دیده باشید که کودک موهای خودش را می‌کشد، مطمئن او از یک مسئله عصبی است و اذیت می‌شود و اگر تلاش کردید و مشکلات پیش آمده را رفع کردید و باز هم این مسئله به دفعات زیاد و بی‌مورد تکرار شد می‌توانید به یک پزشک مراجعه کنید.

با عادت مو کشیدن چه باید کرد

باید به کودک آموزش داد که با این روش به چیزی که می‌خواهد نمی‌رسد و باید این رفتار بد خود را ترک کند.

هیچ وقت نباید تصور کنیم که با حواس‌پرت کردند او می‌تواند این عادت را ترک کند باید به او آموزش دهیم مثلا زمانی جهت دریافت اسباب‌بازی از همبازی خود مو می‌کشد بایستی اسباب‌بازی را از او گرفته و به دوستش بازگردانیم و بگوییم «این کار زشت است و نباید مو بکشی» همین سخن کوتاه کافی است. چون کودکان در لحظه زندگی می‌کند بلافاصله بعد از هر رفتار زشت به او سریع تذکر دهیم و با ندادن اسباب‌بازی او را متوجه کنیم که با مو کشیدن چیزی درست نمی‌شود.

منبع: مرکز مشاوره ستاره ایرانیان-چرا کودکتان مو می‌کشد

زمانی که به گذشته خود می‌اندیشیم می‌بینیم قصه گفتن مادرها و مادربزرگ‌ها ذهن ما را نوازش می‌کرد و با زیبای‌های کلام آنها شاد و خرسند می‌شدیم و زمانی از زندگی عادی خود دور می‌شدیم و همراه کلام آنها به دور دست سفر می‌کردیم و با ذهن کودکانه خود خیالپردازی می‌کردیم. هنگامی که از مادران سوال می‌کنیم از کجا این قصه‌ها را می‌دانید، می‌گفتند مادران ما گفته‌اند؛ بنابر این نتیجه می‌گیریم که این قصه‌سرای‌ها از زمان‌های دور انسان‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است و هر زمانی مادری که می‌خواست کودک خودش را به آرامش برساند متوسل به قصه‌های که زبان‌به‌زبان نقل شده، می‌شد تا صنعت چاپ توانست همین قصه‌ها را جمع‌آوری کند و بصورت کتاب درآورد.

تاریخچه قصه‌‌‌گویی همواره با انسان بوده و اثرات مثبت و منفی هم به همراه داشته، گاهی یک قصه می‌تواند اثری در آینده کودک داشته باشد که ده‌ها آموزش چنین اثری را ندارند.

برخی از کودکان دارای اختلال‌های رفتاری می‌باشند. این کودکان معمولا رفتارشان با هم سن‌های خود متفاوت است و دارای ویژگی‌های خاص می‌باشند، میزان شرارت و شیطنت آنها از گروه سنی‌‌شان بیشتر می‌باشد. آنها توجه‌ای به دیگران ندارند و حقوق آنان را زیرپا می‌گذارند و به طور کلی با هر قانون و قوانین مخالفت می‌کنند. این کودک در محیط‌های اجتماعی کنترل بر رفتار‌های هیجانی خود ندارند، مثلا نمی‌توانند با هیجان‌های فرهنگی، سنتی، قومی ارتباط برخورد کرد و این گونه رفتارها در اجتماع باعث می‌شود که تاثیر منفی برای او به جا بگذارد و نتواند سازگاری با محیط را تجربه کند، و اینگونه کودکان شدیدا در معرض افسردگی قرار دارند. عدم سازگاری با محیط در کودک باعث می‌شود که کم‌کم بدرفتاری با دیگران را شروع کنند و از محیط‌های مختلف طرد شوند، و این عوامل باعث می‌شود که کودک کمتر در محیط‌های مناسب آموزشی و فرهنگی قرار بگیرد و هر روز وضعیت کودک ناهنجارتر می‌شود و حتی بزرگترها هم تحمل ندارد و متوسل به تنبیه کودک می‌شوند.

قصه‌درمانی را نمی‌توان به عنوان یک روش درمانی محسوب کرد، در قصه‌درمانی می‌تواند خیلی نامحسوس کودک را همراهی کند که ادبیات و روش زندگی خود را تغییر دهد و رفته‌رفته خود را در آن قصه‌های شیرین ببیند و از کجروی‌های زندگی خود را تغییر دهد و از آن قصه‌ها روش‌های جدید چگونه زندگی کردن را می‌آموزد بدون آنکه به او امر شود و او یاد می‌گیرد که چگونه با دیگران روابط اجتماعی و خوب را برقرار کند. بیشتر کودکان از شخصیت‌های قصه‌ها و افسانه‌ها تاثیر می‌پذیرند و خود را در آنها می‌یابند و سعی می‌کنند به شخصیت آن افراد نزدیک شوند و در رفتارهای خود را اصلاح می‌کنند، قصه تقویت قدرت فهم و بیان، پرورش خلاقیت، آموزش زبان و افزایش گنجینه واژگان کودکان نیز از دیگر تأثیرهای آموزشی و تربیتی داستان‌سرایی به‌‌شمار می‌روند.

منبع: مرکز مشاوره ستاره ایرانیان-درمان روانشناختی کودکان با قصه‌درمانی

خانواده‌ها همیشه به آن فکر می‌کنند که چگونه می‌توانند یک کودک خلاق و ایده‌ دارد تربیت کنند، و همیشه این خلاقیت را در کودک خود جستجو می‌کنند و به این فکر نمی‌کنند که شاید این خلاقیت در کودک که آنها آرزومند هستند یک بستر مناسب برای بروز آن نیاز دارد. محققین در این رابطه دریافته‌اند رابطه محبت‌آمیز بین افراد خانواده پدر و مادر به همدیگر و متقابل به فرزندان خود زمینه بروز خلاقیت آنها می‌شود.

هنگام گفت‌وگو با کودک باید توجه داشته که حرف‌ها و حرکت‌های او، همه برای کودک تازگی دارد و او دوست دارد والدین و اطرافیان به آن رفتار و گفتار توجه کنند و مورد تشویق قرار گیرد و همین توجه‌های به رفتارهای کودک هر چند خیلی کوچک باعث می‌شود که سعی کند تا رفتار خوب دیگری از خود نشان دهد و همین باعث بالا رفتن اعتماد به نفس و تقویت خلاقیت در او می‌شود.

همچنین می‌‌توان بیان داشت که بهترین تشویق برای کودک به خاطر کار و گفتار خوب وی، لحن خوب و چهره خندان والدین در قبال آن رفتار کودک می‌باشد و همواره کودک را با ملایمت تشویق به کارهای خوب و خوب‌تر می‌نماید تا این رفتار دلنشین والدین برای او موجب شود تا بیندیشد که چگونه این شادی پدر و مادر خود را دو چندان نماید.

والدین باید بدانند که هرگز نباید کودکان را در برابر فامیل و دیگر نزدیکان مورد شماتت قرار دهند و بالعکس باید آنها را برای کارهای خوبی که انجام می‌دهند و هر چند جزئی مورد تشویق قرار دهند و کارهای خوب او را بیان دارند و کودک احساس کند که واقع در یک جامعه می‌تواند نقش خوب و مثبت داشته باشد.

منبع: مرکز مشاوره ستاره ایرانیان-رابطه محبت والدین در بروز خلاقیت در کودکان

در هنگام متولد شدن کودک دیگر در خانواده متداول ترین نگرانی‌های والدین سازگاری بچه‌ها با به دنیا آمدن یک خواهر یا برادر و انس گرفتن آنها با یکدیگر می‌‌باشد. تولد فرزندی جدید‌‌، استرس مهمی برای کودک است و بروز برخی واکنش‌ها در خواهر و برادر نشان می‌‌دهد که در حال کنارآمدن با این استرس هستند. رابطه کودک خردسال با فرزند تازه متولد شده خود رابطه ضد و نقیضی است چون اکثر کودکان با تولد خواهر یا برادر واکنش‌های مثبت و منفی نشان می‌‌دهند.

واکنش‌های کودک در این حالت عبارتند از‌: بیشترشدن دفعات ایستادن مقابل والدین، عصبانیت و پرخاشگری‌او افزایش می‌‌یابد، اضطراب جدائی و رفتارهای پر استرس از قبیل ناخن جویدن‌، شب ادراری، بهانه‌جویی و … پناه بردن به شیشه شیر، پستانک و سایر رفتارهای نشانگر «‌واپس‌روی». والدین معتقدند که فرزند بزرگتر نسبت به فرزند نورسیده پرخاشگری می‌‌کند‌، ولی عکس این اعتقاد صادق می‌‌باشد زیرا رفتار پنهان یا آشکارفرزند بزرگتر بیشتر به والدین معطوف است تا به فرزند نورسیده‌.

محققین بیان می‌‌دارند که پس از تولد فرزند دوم‌، تغییرات قابل توجهی در رابطه والدین با فرزند اول رخ می‌‌دهد. این امر که مادرها به دنبال تولد فرزند دوم طبیعی است ‌و وقت کمتری برای فرزند اول بگذارند و این پدرها هستند وقت بیشتری صرف فرزند اول کنند. بنابر این رابطه مادر- کودک در این زمان دچار تغییر می‌‌شود و تعجبی هم ندارد که تقریبا ً تمام کودکان خردسال به تولد فرزند جدید در خانواده واکنش منفی نشان بدهند و این واکنش‌های منفی اغلب بچه‌ها‌، ظرف 4 ماه کاهش می‌‌یابد و ظرف یک سال برطرف می‌‌شود. اما این سوال بالینی مهم پیش می‌‌آید که چرا بعضی کودکان به نحو مناسب و کافی با تولد فرزند جدید در خانواده سازگار نمی‌شود.

شناختن متغیرهایی تاثیر ‌گذارد بر سازگاری کودک با تولد خواهر و برادر جدیدش سخت است و مهم‌ترین عوامل عبارتند از خلق و خوی کودک‌، سن کودک هنگام تولد خواهر یا برادر جدید، وضعیت روانی مادر، کیفیت رابطه پدر و مادر.

کودکان (به ویژه پسرها) بیشتر واکنش اضطرابی بروز می‌‌دهند، و در این هنگام مشکل خلق و خو دارند برای مثال عنق هستند یا واکنش هیجانی شدید نشان می‌‌دهند، گوشه‌گیر می‌‌شوند و واکنش آنها تداوم می‌‌یابد و سخت‌تر با شرایط سازگار می‌‌شوند. این وظیفه والدین است که نگاه پیشگیرانه داشته باشند، در مورد سازگار شدن کودک با تولد خواهر و برادر چون کودکانی یاد می‌گیرند در همان ماه‌های اول با این اتفاق سازگار ‌شوند در روابط تنگاتنگ و صمیمی خود با خواهر و برادر مهارت اجتماعی و شناختی مهمی را می‌‌آموزند که بعدا با خواهر و برادر خود کمتر اختلاف خواهند داشت‌. والدین باید فرزند بزرگ خود را برای تولد فرزند جدید آماده کنند. البته اینکه آماده کردن کودک را از چه زمانی شروع کنند به کودک بستگی دارد.

منبع: مرکز مشاوره ستاره ایرانیان-آمادگی کودک برای تولد خواهر یا برادر